Iedereen autistisch [recensie]
In Iedereen autistisch toont psycholoog Gijs Lauret aan dat in ieder mens kenmerken van autisme schuilen en laat hij zijn licht schijnen op zowel de kwaliteiten als de kwetsbaarheden die dat met zich mee kan brengen. Aan de hand van zijn eigen verhaal, wetenschappelijke achtergronden en voorbeelden uit de praktijk laat Gijs Lauret zien dat de kenmerken van autisme ontstaan door onderlinge verschillen in hoe mensen informatie verwerken. Deze verschillen zijn niet zwart-wit, maar lopen geleidelijk in elkaar over op een menselijk spectrum. Als iemands informatieverwerking meer gedetailleerd is kan dit mooie specifieke kwaliteiten geven, maar ook psychische kwetsbaarheden. Pas wanneer de gevolgen van meer gedetailleerde informatieverwerking uitgesproken genoeg zijn en psychische klachten veroorzaken, komt iemand in aanmerking voor een diagnose autismespectrumstoornis, een concept dat volledig uitgaat van beperkingen en mensen met oog voor detail onvoldoende recht doet.
Recensie:
Met een titel als Iedereen autistisch trek je zeker de aandacht en laten we eerlijk zijn: het is een opmerking die vaak wordt gebruikt. Regelmatig hoor je iemand een opmerking maken dat iedereen toch wel een beetje autistisch is. Waarmee alleen maar wordt bedoeld dat de meeste mensen wel een kenmerkend iets hebben wat toevallig ook bij dit spectrum naar voren komt.
Een boek met deze titel kan daarom denk ik misschien wel gevoelig liggen bij mensen die deze diagnose hebben. Ik weet dan ook niet zo goed wat ik moet verwachten van dit boek, maar ben wel nieuwsgierig.
Iedereen autistisch
Wanneer ik begin te lezen ontdek ik dat auteur Gijs Lauret het niet zo zwart-wit bedoeld als de titel misschien doet denken. Het laat vooral zien dat wij onterecht mensen als anders zien, terwijl wij in dat opzicht veel meer gemeenschappelijke delers hebben. De wetenschap dat de manier waarop mensen informatie verwerken anders is en ten grondslag ligt aan het autisme-spectrum.
Lauret neemt ons mee in zijn eigen diagnose en ik denk persoonlijk dat het ook duidelijk laat zien dat het wel of niet krijgen van psychische klachten door de informatieverwerking soms een dunne scheidslijn kent. Dat de omgeving waarin je werkt of leert van invloed kan zijn. Niet voor niets is pas op latere leeftijd bij hem de diagnose in het autismespectrum vastgesteld. Hij liep op een gegeven moment vast, maar had nooit eerder aan autisme gedacht.
Leeservaring
Een redelijk vlotte schrijfstijl waar ook zeker wel wat humor in verwerkt zit. Toch fronste ik af en toe mijn wenkbrauwen bij de woordkeuzes die gemaakt waren. Want je ontbijt prepareren? Draaikolkdynamiek? Af en toe kom ik woorden of zinnen tegen die wat ouwelijk aanvoelen en dan weer lees ik een stukje dat echt in spreektaal uit het dagelijkse leven is geschreven. En juist door woorden of zinnen te gebruiken die – mijn inziens – niet meer vaak worden gebruikt of niet echt bestaan, stagneert het vlotte lezen een beetje. Ook al begrijp ik wel wat er bedoeld wordt. Dat is iets wat ik persoonlijk zo ervaar.
Iedereen autistisch geeft je zeker wel informatie over deze ontwikkelingsstoornis. Vooral het gedeelte van het diagnosetraject vond ik verhelderend om te lezen. Ik denk dat je hier veel aan kunt hebben wanneer je op het punt staat ook zo’n traject in te gaan.
Het tweede gedeelte is wat wetenschappelijker ingesteld en richt zich op het functioneren van de hersenen. Het menselijke brein werkt op basis van voorspellingen en wanneer iets anders loopt dan verwacht, is het maar net hoe jouw brein daar mee omgaat. Dit is een gedeelte waar ik niet echt weet of je – wanneer je een diagnose in het autisme spectrum hebt – of je hier veel aan hebt. Persoonlijk denk ik dat dit gedeelte interessanter is voor mensen die meer over het spectrum willen weten en niet omdat ze deze diagnose hebben.
Iedereen autistisch – Gijs Lauret
Psychologie, paperback, 268 pagina’s, Uitgeverij Lucht